نویسندگان:

علی جلوانی اصفهانی، علی صفائيانپور

جوامع بشری در طول تاریخ با بحران‌ها و اتفاقات فراوانی روبرو بوده که باعث از بین رفتن محیط پیرامون آن‌ها ازنظر کالبدی و روانی شده است. یکی از مفاهیمی که در مقابله با این بحران‌ها استفاده می‌شود مفهوم تاب‌آوری است؛ تاب‌آوری در طول زمان دارای تغییراتی بوده است که شناخت این تغییرات به نحوه برخورد و تصمیم‌گیری جوامع در موقعیت‌های حساس و بحران‌ها کمک می‌کند و عدم توجه به آن ممکن است مخاطراتی را به وجود آورد. پژوهش حاضر تلاشی برای یافتن سیر تحول تفسیری مفهوم تاب‌آوری و ویژگی‌های اصلی هر مرحله آن از ابتدا تا زمان حاضر است که بررسی و شناخت آن می‌تواند در سبک زندگی و نحوه رویارویی جوامع با بحران‌ها و اتفاقات تأثیرگذار باشد. رویکرد حاکم بر فضای پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است؛ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مفهوم تاب‌آوری دارای سه طیف اصلی است که ویژگی این سه طیف به ترتیب بازگشت به تعادل قبل از بحران، سازگاری و توسعه (اقدام تحول‌گرا) است. نتیجه این بررسی‌ها نشان می‌دهد که این 3 طیف با 5 گروه اصلی از تاب‌آوری (زیست‌محیطی، اجتماعی-زیست محیطی، شهری، فاجعه و جامعه) در ارتباط است که این ارتباط در طول زمان و بر اساس نیاز و نوع تفکر حاکم بر فضای آن زمان و همچنین بزرگی مقیاس جامعه شکل‌گرفته است. تاب‌آوری زیست‌محیطی در طیف اول، تاب‌آوری اجتماعی-زیست محیطی در طیف دوم و تاب‌آوری شهری، فاجعه و جامعه در طیف سوم قرارگرفته‌اند. روند طیف تاب‌آوری متذکر می‌شود که در زمان کنونی نحوه برخورد با بحران‌ها از مقاومت به استفاده از فرصت‌ها تغییریافته است.

تاب‌آوری، تعادل، سازگاری، اقدام تحول‌گرا

برای لینک‌دهی به این مقاله از آدرس زیر استفاده نمایید:

برای ارجاع در منابع از عبارت زیر استفاده کنید:
جلوانی اصفهانی، علی، صفائيانپور، علی، 1398، تاب‌آوری: بازگشت به تعادل یا اقدام تحول‌گرا؟، نهمین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار و عمران شهری، https://con.daneshpajoohan.ac.ir/fa/archive_index.php?c=HN-sduc9&aid=1512673